طبق گفته علی رسولی مدیر ترویج و فرهنگ‌سازی مرکز راهبردی فناوری‌های همگرا معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، این فناوری، بازطراحی سامانه‌های زیستی موجود در طبیعت است.

اصلاح ژن‌های معیوب قبلی

تفکر غالب در مورد زنجیره طبیعت، تولید بر اساس ژن‌های قبلی هر محصول و موجود زنده بوده است؛ فارغ از آن‌که آن ژن چه خصوصیات و نقاط مثبت و منفی دارد که این خصوصیات، نسل به نسل ادامه می‌یافت و زنجیره را با خطراتی جدی مواجه می‌کرد.

بر اساس زیست‌شناسی مصنوعی، هر موجود زنده‌ای، مورد مهندسی قرار می‌گیرد. در این فناوری، ابتدا ژن‌های آن موجود تولید می‌شود تا در صورت بروز هر خطا و اشکالی، ابتدا آن اشکال رفع و سپس دیگر فرآیندهای طبیعی آن از سر گرفته می‌شود.

گستره کاربردی وسیع

به این ترتیب، زنجیره حیات طبیعی آن موجود، با اشکال کمتری مواجه شده و سلامت بیشتری متوجه آن موجود یا محصول خواهد بود. این امکان حتی در پژوهش‌های مربوط به رفع عیوب ژنتیکی انسان هم ورود کرده و حال محققان در پی آن هستند تا با رفع این عیوب، به تسهیل درمان برخی بیماری‌های سخت و لاعلاج کمک کنند.

کاربرد این مهندسی به اندازه گسترده است که می‌تواند محصولاتی در قلمرو پزشکی، دارو، سوخت، پارچه، غذا و حتی رایحه‌ها را پوشش داده و بازمهندسی کند. این روش حتی برای کاهش آلودگی هوا نیز فواید بسیاری دارد به‌گونه‌ای که از این روش به عنوان جایگزینی برای تولید محصولاتی استفاده می‌شود که پیش‌تر توسط مواد پتروشیمی تولید می‌شد و انتشار آلاینده‌های فراوانی را به دنبال داشت.

غلبه بر چالش‌های زیست‌محیطی

این فناوری هرچند در مراحل نخستین خود قرار دارد اما در ادامه می‌تواند به کمک ابزارهای جدید و یادگیری ماشین، به تولیدات زیستی مهم‌تری در راستای تعامل انسان با کره زمین دست یابد.

این روش جدید که کمک‌های بسیاری به علوم زیستی، سلامت انسان، حفاظت از محیط زیست و رشد اقتصادی کرده، راه‌حل‌های نوینی را برای مراقبت‌های بهداشتی، کشاورزی، تولید مواد شیمیایی و دارویی باارزش و غلبه بر چالش‌های زیست‌محیطی در سطح جهانی ارائه داده است.

مرکز راهبردی فناوری‌های همگرا از سال گذشته و با تکیه بر توان متخصصان داخلی، فعالیت حرفه‌ای در این حوزه را با تمرکز بر روند پژوهشی محققان و حمایت از محصولات این حوزه آغاز کرده است.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#17